Nermina Klapuh-Bukvić*
OJ Klinička biohemija sa imunologijom, Klinički centar Univerziteta u Sarajevu,
Univerzitet u Sarajevu-Fakultet zdravstvenih studija u Sarajevu, Sarajevo, Bosna i Hercegovina
*Dopisni autor: Nermina Klapuh-Bukvić, OJ Klinička biohemija sa imunologijom, Klinički centar Univerziteta u Sarajevu, Univerzitet u Sarajevu-Fakultet zdravstvenih studija u Sarajevu, Sarajevo, Bosna i Hercegovina, email: nermina.klapuh-bukvic@fzs.unsa.ba
DOI: https://doi.org/10.17532/dzn.2023.030
Sažetak
Porast broja oboljelih od raznih hematoloških bolesti nameće sve veće zahtjeve hematološkim laboratorijama. Najčešća pretraga je kompletna krvna slika sa diferencijalnom slikom sa hematološkog analizatora. S obzirom da ona nije u stanju uvijek dati tačne podatke o prisutnosti mlađih i patoloških formi leukocita i eritrocita, te o njihovoj morfologiji potrebno je uraditi pregled razmaza periferne krvi pod svjetlosnim mikroskopom (ručna mikroskopija). Iako je morfološka analiza razmaza periferne krvi zlatni standard, ona ima i svoje nedostatke. Radi se o dugotrajnom subjektivnom procesu, koji dovodi do naprezanja oka i zamora. Sa druge strane, kvalitetna procjena morfološkog razmaza periferne krvi zavisi od znanja i iskustva hematološkog morfologa. Sve je to dovelo do potrebe za automatizacijom i digitalizacijom pregleda razmaza periferne krvi. Danas postoje hematološki analizatori, koji automatski prave i boje razmaze periferne krvi, vrše mikroskopski pregled razmaza periferne krvi, te prave slike visoke rezolucije, na osnovu kojih vrše klasifikaciju ćelija. Prednosti automatske digitalne mikroskopije su: brži pregled razmaza periferne krvi pomoću automatskih digitalnih slika, dobra diferencijacija 5 normalnih subpopulacija ćelija korištenjem algoritma vještačke inteligencije, mogućnost uvećanja slike ili njenog dijela, mogućnost prebacivanja ćelija iz jedne u drugu kategoriju (reklasifikacija), arhiviranje digitalnih slika, osiguranje kvalitete, edukacija i konsultacije sa udaljenim laboratorijama. Nedostaci su: nehomogena raspodjela ćelija u različitim područjima razmaza, statistička pogreška uzorkovanja, zbog diferenciranja 100 ili 200 ćelija. Predklasifikacija nezrelih granulocita, patoloških ćelija (blasti, plazma ćelije, itd), morfološka analiza eritrocita i detekcija trombocita u grupama često nije uvijek zadovoljavajuća. Ipak, sve veći zahtjevi za morfološkim pregledom razmaza periferne krvi nameću potrebu za njegovom automatizacijom i digitalizacijom. I automatizirana digitalna i ručna mikroskopija zahtijevu dobro educiranog i iskusnog hematološkog morfologa.
Ključne riječi: automatizirana digitalna mikroskopija, hematološki morfolog